Project
Het project De Lange Weeren (Project) kent een lange voorgeschiedenis. Het begon ruim vijftien jaar geleden met een plan voor 740 woningen. Daarover zijn in 2011 afspraken gemaakt in het bestuursakkoord Waterlands Wonen. Nu wordt gesproken over de bouw van 1.160 woningen. Gemeenteraadsleden hebben al ruzie gemaakt hierover en er is een uitgebreid integriteitsonderzoek uitgevoerd naar belangenverstrengeling. Het Project is inmiddels opgenomen in de gemeentelijke Omgevingsvisie en in andere beleidsdocumenten.
Wnb aanvraag
De gemeente gaat door met de planontwikkeling en heeft op 21 december 2023 een aanvraag ingediend bij de provincie N-H voor ontheffing van het verbod in de Wet natuurbescherming op vernietiging van het leefgebied van de hermelijn en wezel. De gemeente wil namelijk kunnen beginnen met de voorbereidende werkzaamheden ten behoeve van de uitvoering van het Project. Bezwaarmakers zijn verbaasd alleen al omdat er nog veel meer beschermde dieren en planten in het gebied voorkomen. Waarom is daarvoor geen ontheffing aangevraagd?
Wezel Hermelijn
Ontheffing Wnb
Gedeputeerde Staten (‘GS’) hebben de gevraagde ontheffing verleend op 2 januari jl. Zij vonden dat de gemeente voldoende had onderbouwd dat het Project nodig is om aan de woningbouwvraag in Edam-Volendam en in de regio te kunnen voldoen en dat er geen andere bevredigende oplossingen zijn voor de bouw van 1.160 woningen. Zij oordeelden daarom dat ook de zogeheten dwingende reden van groot openbaar belang voldoende is aangetoond.
Voldoende bouwplannen en bevredigende oplossingen
Bezwaarmakers zijn het echter oneens met bovengenoemde onderbouwing. Die bevredigende oplossingen zijn er juist wèl. Er zijn in Noord-Holland al meer dan voldoende bouwplannen voor oplossing van de woningnood. Hetzelfde geldt voor de regio Waterland en voor de gemeente zelf.
Bovendien kunnen er beter (meer) andere woningen worden gebouwd. Immers, naar verwachting groeit alleen de bevolking boven 75+ in de regio. Senioren willen liever op een andere locatie wonen, zoals in de (vakantie)woningen bij de haven of op het Tase-terrein en nabijgelegen gronden. Het Project voorziet echter voornamelijk in grondgebonden gezinswoningen.
Kortom, er is helemaal geen sprake van een groot openbaar belang. Dat betekent vervolgens ook dat er geen ontheffing van de verbodsbepalingen in de Wnb zou moeten worden verleend. Dat zou prematuur en niet noodzakelijk zijn. Bezwaarmakers hebben dat uitvoerig in hun bezwaarschrift toegelicht.
Project niet uitvoerbaar
Op basis van de wet moet de Gemeente eerst kijken of er binnen de bebouwde kom 1.160 woningen kunnen worden gebouwd (zogeheten ‘ladder voor duurzame verstedelijking’). 1.160 woningen zijn sowieso veel te veel, want de totale woningbehoefte voor Edam-Volendam tot 2050 is slechts 800 woningen. Bezwaarmakers menen dat hiervoor voldoende alternatieve bouwmogelijkheden zijn. Sommige binnenstedelijke projecten zijn jarenlang door de gemeente tegengewerkt. Te denken valt aan de ontwikkeling van het Tase-terrein, waarover al bijna dertig jaar wordt gepraat(!).
Het Project is dus in strijd met de wet. Bovendien is het Project in strijd met de Provinciale Omgevingsverordening omdat niet aan de daarin genoemde voorwaarden wordt voldaan.
Daarnaast zijn er verschillende knelpunten, zoals mobiliteit en waterberging. Immers, door de verstening gaan tientallen hectares verloren voor waterberging. Deze knelpunten zijn nog steeds niet zijn opgelost. Volgens het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier heeft de polder De Lange Weeren daarom niet de voorkeur als bouwlocatie.
Onzorgvuldige besluitvorming
Tot slot vinden de bezwaarmakers dat het besluit van GS moet worden vernietigd vanwege onzorgvuldige besluitvorming en strijdigheid met de beginselen van behoorlijk bestuur. Er is bijvoorbeeld geen gedegen inventarisatie gemaakt van de aanwezige flora en fauna. De procedure voor wijziging van de agrarische bestemming moet nog worden gestart. Zoals gezegd menen bezwaarmakers dat het Project niet uitvoerbaar zal zijn. Daarover zal worden geprocedeerd. Het zal in ieder geval lang duren voordat het Project tot een uitvoering kan komen. Daarom had aan de ontheffing een voorschrift moeten worden verbonden dat het leefgebied van de hermelijn en wezel alleen mag worden vernietigd als er een onherroepelijk omgevingsplan is, die de woningbouw mogelijk maakt. Immers, voorkomen moet worden dat het leefgebied voor niets wordt vernietigd als er uiteindelijk in de polder geen huizen mogen worden gebouwd.
Vervolg
Het bezwaarschrift is op 10 februari ingediend bij GS. U kunt het volledige bezwaarschrift hier lezen. Wij zijn benieuwd naar de reactie van GS en houden u op de hoogte.