13 mei 2014 – We moeten samenwerken om het landelijk gebied open te houden. Dat benadrukten gemeenteraadsleden op het eerste Waterland Beraad dat de Stichting Behoud Waterland organiseerde. Hierbij het verslag van een aanwezige in de zaal.
De Stichting Behoud Waterland is begonnen vier maal per jaar een ‘Waterland Beraad’ te beleggen. Een informatieve bijeenkomst over zaken die van belang zijn voor Waterland. De eerste bijeenkomst vond plaats op de avond van 13 mei in ‘Het Weeshuis’ in Monnickendam.
In de meeste gemeenten zijn nieuwe bestuurscoalities gevormd. De discussie ging over het politieke landschap na de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 en de betekenis daarvan voor het landschap in onze regio. Deelnemers waren Helena Aslander van de Stadspartij Purmerend, Greta Blakborn van GroenLinks in Edam-Volendam, Geert Sanders van de VVD Wormerland, Marian Segers van D66 in Beemster en Simon Verbeek van de CDA-fractie in Waterland. Klaas Breunissen, bestuurslid van de SBW, was de discussieleider.
Persoonlijke contacten
Begonnen werd met de stand van zaken in de Beemster. Bij de verkiezingen is de zetelverdeling gelijk gebleven. Volgens Marian Segers is daarbij wel de landelijke trend gevolgd. D66 heeft in aantal stemmen gewonnen, maar niet genoeg voor een vierde zetel in de raad. CDA en VVD hebben op dezelfde manier verloren. De samenstelling van het college blijft echter dezelfde, met de Beemster Polder Partij als grootste. Voor het landschap betekent de uitslag niet veel ander beleid dan de afgelopen jaren.
In Wormerland heeft de VVD gewonnen. Geert Sanders vond dat terecht, want de plaatselijke afdeling heeft veel werk gemaakt van de campagne. Hij verwacht nu meer aandacht voor ondernemerschap en de lokale werkgelegenheid in de gemeente. Er wonen veel zzp-ers in Wormerland.
De Purmerendse Stadspartij heeft winst behaald door persoonlijke contacten te leggen tijdens de campagne. Deze plaatselijke partij is nu de grootste, met 5 zetels gestegen naar 8.
Volendamse kwesties
In Waterland hebben VVD en PvdA, net als landelijk, stemmenverlies geleden. D66 en CDA wonnen en de plaatselijk groep Waterland Natuurlijk kwam op 2 zetels. Het CDA is nu de grootste partij en vormt met GroenLinks, de SP en D66 een coalitie. Simon Verbeek verwacht een andere bestuursstijl en meer aandacht voor de natuur en het landschap. Volgens hem wordt het beleid nu socialer, groener en menselijker en het bestuur krijgt een meer ‘integer gezicht’.
Greta Blakborn meldt dat in Edam-Volendam de Lijst Kras een forse winst gemaakt heeft gemaakt ten koste van de andere plaatselijke partij, de VVD en de PvdA. De verkiezingsstrijd ging vooral om de plaatselijke kwesties in het centrum van Volendam en waar de zetel van het gemeentebestuur komt.
Meer discussie
Gevraagd naar hoe het nu verder gaat in de verschillende gemeenten, antwoorden de meeste aanwezige raadsleden, dat zij meer in discussie willen gaan met de bevolking en met de oppositie in de raad. Het moet meer gaan om overleg en argumenten. Samenwerking met de andere gemeenten is daarnaast ook belangrijk.
Het tanende vertrouwen in de politiek heeft veel te maken met de verwarring tussen standpunten en beloften, meent Geert Sanders. De partijen kunnen hun standpunten nooit helemaal waarmaken omdat we nu eenmaal altijd compromissen moeten sluiten in ons coalitielandje. Zijns inziens hebben plaatselijke besturen ook te weinig invloed op het 'Haagse' beleid dat te globaal wordt voor allerlei plaatselijke situaties.
Windturbines
Actiegroep De Kwade Zwaan voelt zich bedrogen door het gemeentebestuur van Waterland. In het coalitieakkoord is namelijk opgenomen dat de partijen positief staan ten aanzien van aanvragen voor een extra windturbine bij de Nes. Nog niet lang geleden werd toegezegd dat er niet meer windturbines bij de Nes zouden komen dan de huidige twee (te) grote, die in de plaats kwamen van drie kleine molens.
Simon Verbeek antwoordt dat je niet zo zwart-wit moet denken. Een standpunt in het ene jaar kan door gewijzigde omstandigheden een paar jaar later anders zijn. De toestand wijzigt zich bijna dagelijks. Noord-Holland zit nu met de opdracht plaatsen aan te wijzen voor nog meer windturbines op land, maar niemand wil er een in zijn achtertuin. Intussen verandert de techniek steeds meer. Er komen steeds meer zonnepanelen op de markt. Mest en afval kunnen vergist worden tot gas en we kunnen bij voorbeeld op CO2-uitstoot besparen door land onder water te zetten.
Duidelijk is dat veel aanwezigen in de zaal tegen windmolens in onze regio zijn. Het gebied moet open blijven. In de provinciale ruimtelijke verordening staat overigens dat geen windmolens in het voormalig nationaal landschap mogen worden opgericht. Dus niet in de regio Waterland, met uitzondering van de Purmer.
Bouwdrift
Vanuit de zaal wordt opgemerkt dat er ook een enorme bouwdrift heerst bij de gemeenten, vooral in Edam-Volendam en in De Beemster. Groenontwikkeling komt op de laatste plaats. Bovendien wordt er her en der gebouwd, waardoor het landschap steeds rommeliger wordt. Elke gemeente wil ook zo nodig een eigen bedrijventerrein.
Simon Verbeek zegt dat er in de gemeente Waterland veel projecten zijn blijven liggen in de afgelopen periode. Deze moeten in de komende periode worden opgepakt, zoals het woningbouwproject de Bennewerf op Marken. Daarom heeft het CDA Jean van der Hoeven voorgedragen als wethouder. Hij heeft veel ervaring opgedaan met ruimtelijke ordening in Weesp.
Niet volbouwen
Niemand wil Waterland volbouwen. Verschillende aanwezigen merken echter op, dat meer moet worden gekeken naar wat nodig is om te bouwen op regionaal niveau.
Marian Segers beaamt dit. Zij reageert met de opmerking dat veel gemeentebesturen vóór de crisis veel grond hebben opgekocht. Ze zitten nu met de financiële lasten daarvan en de bouwmarkt trekt niet aan. Ook de gemeente Beemster zit met dit financiële probleem.
In De Beemster moet volgens haar niet worden gebouwd voor de vraag naar woningen van mensen uit de stadsregio Amsterdam. Zij pleit voor meer overleg met de steden. Zij vindt dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is het landelijke gebied te behouden. Het open houden van het landschap kost wat. We moeten met elkaar bedenken hoe we dat doen.
Samenwerken
Ook Helena Aslander vindt dat gemeenten meer moeten samenwerken om het landelijke gebied te behouden.
Opgemerkt wordt dat de gemeenten stuk voor stuk voor zichzelf bezig zijn in plaats van samen te werken. Eén regionaal bedrijventerrein lijkt voldoende. De afstanden tussen werk en wonen binnen de regio zijn te verwaarlozen vooral met de huidige communicatiemogelijkheden.
Simon Verbeek wijst op het dilemma van de continuïteit van het beleid, die nodig is om te voldoen aan de behoefte aan een betrouwbare overheid. Zo is nu de verwachting bij een meerderheid van Markers dat de Bennewerf zal worden gebouwd. Vanuit de zaal krijgt hij meteen tegengas van Markenaren die geen nieuwe woonwijk midden in het weiland willen.
Ten slotte wordt geconcludeerd dat de gemeentebesturen meer onderling overleg moeten plegen. Ze moeten meer aandacht hebben voor belangen die ze gezamenlijk hebben in de streek. Meer samenwerken dus. Aan de aanwezige volksvertegenwoordigers zal het niet liggen. Die hebben al uitgesproken dat ze meer overleg willen met burgers, oppositie en omliggende gemeenten.