28 Januari 2024 - De windmolens bij De Nes zorgen opnieuw voor verdeeldheid in de gemeente Waterland. Het college had een brief gestuurd over uitbreiding van het zoekgebied. Daarvoor is echter geen draagvlak. De meerderheid in de gemeenteraad is tegen en de uitbreiding van het zoekgebied wordt teruggedraaid.
De Nes
Begin 1993 werden drie windmolens gebouwd bij de Nes, een locatie dicht bij de afslag naar Uitdam langs de dijk naar Marken. Deze werden rond 2012 vervangen door twee grotere, ieder met een as-hoogte van 68 meter, waarmee de capaciteit aanzienlijk werd verhoogd. Dat ging niet zonder slag of stoot. Er was veel bezwaar vanwege de unieke ligging van de Nes in beschermde natuur. De plek is van grote waarde voor vogels.
foto: Soemini Kasanmoentalib
Regionale energiestrategie
Over de uitbreiding van de windcapaciteit bij de Nes is gesproken in 2020/21 in het kader van de regionale energiestrategie op het land voor het halen van de klimaatdoelstellingen. Gemeenten waren uitgenodigd hun bijdrage voor de opwekking van duurzame energie (wind/zon) te sturen naar het RES-programmabureau. Vanwege de bezwaren van inwoners en organisaties werd het zoekgebied voor windmolens niet vergroot.
Opnieuw discussie
Kennelijk blijft de uitbreiding van windcapaciteit een omstreden onderwerp, ondanks de uitkomsten van enquêtes onder inwoners en conclusies uit het participatietraject. De brief van het college stond op de agenda in de raadsvergadering van 25 januari jl. Tien organisaties en inwoners voelden zich geroepen in te spreken over dit onderwerp. De SBW was daarbij. Het debat in de raad was heftig en leidde tot verontschuldigingen van de wethouder over het versturen van de brief. De uitbreiding van het zoekgebied werd teruggedraaid.
Inspraak SBW
De schoonheid en natuurwaarde van de Nes en omgeving staan op het spel. Daarom zijn natuur- en milieuorganisaties nadrukkelijk tegen windmolens bij De Nes.
Er worden nu miljoenen in Waterland geïnvesteerd. De Nes is één van de Droomfondsprojecten van Vogelbescherming Nederland. Het wordt een overstromingsgrasland, een top plek voor met name pleisterende vogels en om de weidevogels een stimulans te geven. Alleen al in de Gouwzee vertoeven tienduizenden vogels. Staatbosbeheer is eigenaar van de Nes maar spreekt zich officieel niet uit. Boswachters zijn persoonlijk tegen windmolens op die plek. Pleisterende vogels moeten namelijk alert zijn voor roofvogels. Door die ronddraaiende wieken en slagschaduw raken ze gestrest en wordt hun rust verstoord. Er zijn al meer dan genoeg verstoringen.
Het college van rijksadviseurs heeft o.a. grootschalige, rationele landschappen, havengebieden, bedrijventerreinen en glastuinbouwgebieden als beste locaties op het land aangewezen. Windmolens moeten worden geclusterd, dus niet één of enkele verspreid. Provinciale adviseurs pleiten eveneens daarvoor. Kleinere opstellingen werken immers nivellerend op de kwaliteit en beleving van landschappen. Daarmee wordt bedoeld dat unieke landschappen dan meer op andere landschappen gaan lijken. Geadviseerd wordt niets op te richten in natuurgebieden, cultuurhistorische landschappen en niet in gebieden met een hoog risico van verstoring van vogels.
Kortom, natuur- en milieuorganisaties zijn tegen, evenals de rijks- en provinciale adviseurs. Er is onvoldoende draagvlak in Uitdam en Marken. Beoogde industriële windturbines zijn disproportioneel ten opzichte van het authentieke landschap en de daarin liggende dorpjes en het unieke eiland Marken.
Er wordt gezegd dat iedere gemeente moet bijdragen. Dat hoeft niet plaatsing van windmolens te zijn. Windmolens moet en kun je plaatsen op de daarvoor meest geschikte locaties. Er worden géén aardappels verbouwd in Waterland en kassen worden geconcentreerd in glastuinbouwgebieden. Logisch. Zo zit het ook met de windmolens, aldus deskundigen. Laten wij hun adviezen ter harte nemen en daarnaar handelen. Volsta met zonnepanelen op daken, parkeerplaatsen, wegen en dergelijke.
Waterland zorgt voor de beleving van weidsheid, stilte en donkerte, kleinschaligheid zonder industriële werken. Het is een heel kwetsbaar en verstild landschap. Mega windturbines zullen dit ernstig verstoren. Om die redenen heeft SBW de gemeenteraad verzocht al het nodige te doen om te zorgen dat de uitbreiding van het zoekgebied en windcapaciteit niet wordt gerealiseerd.
Toekomst
De bestaande windmolens bij de Nes zullen de komende tijd volledig worden afgeschreven. De vraag of deze vervangen moeten worden zal weer opspelen. Dus ook de vraag naar uitbreiding van de windcapaciteit. Wij blijven dit dossier volgen.