1.jpg
2.jpg
3.jpg
previous arrow
next arrow

14 februari 2024 – De Rijksoverheid zal haar best doen de begrenzing van het werelderfgoed naast het industrieterrein bij Edam te herstellen. In de tussenliggende periode zullen betreffende weilanden de status van Bijzonder Provinciaal Landschap krijgen. De bescherming van deze weilanden heeft SBW veel energie en tijd gekost, maar gelukkig met succes!

Werelderfgoed

Het Werelderfgoed Hollandse Waterlinies, waarvan de Stelling van Amsterdam sinds 2021 deel uitmaakt, is een oude verdedigingsline van o.a. forten, dijken en sluizen. Wanneer de vijand zou dreigen door te breken, zouden weilanden onder water worden gezet, was de gedachte. Dit worden inundatiegebieden genoemd. Het gebied bij Edam is in de Tweede Wereldoorlog ook echt op deze manier gebruikt (als inundatiegebied).

De Stelling van Amsterdam is in 1996 op de UNESCO werelderfgoedlijst geplaatst. ‘Werelderfgoederen zijn monumenten die zo belangrijk zijn voor de wereld dat we ze veilig willen doorgeven aan volgende generaties’, aldus de tekst op de website van de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Foto: Waterlands Archief. Inundatie van Zeevang toen de Duitsers de grens over waren getrokken. De sluizen te Edam en Oosthuizen werden op 10 mei 1940 opengezet en op 13 mei 1940 stond de polder blank. Het vee moest worden geëvacueerd. De polder werd in 1944 nog een keer onder water gezet op bevel van de Duitsers, die daarmee de landing van geallieerde parachutisten wilden voorkomen. Het huisje op de foto is gesloopt.

Gemorrel aan begrenzing

De begrenzing van de Stelling van Amsterdam is in 1996 door UNESCO vastgesteld. De weilanden naast het industrieterrein Oosthuizerweg bij Edam maakten eveneens deel uit van het inundatiegebied en vielen binnen de vastgestelde begrenzing. Echter nadien is aan die begrenzing gemorreld. De gemeente Edam-Volendam wilde het industrieterrein uitbreiden ten koste van deze weilanden. De weilanden waren inmiddels door de gemeente opgekocht. De SBW heeft daartegen toen succesvol bezwaar gemaakt. De Raad van State heeft in 2016 een streep door de gemeentelijke plannen gezet. Deze hoogste rechter vond dat er genoeg ruimte was voor bedrijven op Baanstee-Noord èn dat de weilanden deel uit maakten van de Stelling van Amsterdam en om die reden dus beschermd zijn.

Om die uitspraak te omzeilen wilde de overheid de begrenzing aanpassen. Op provinciale kaarten werd het bij Edam gelegen inundatiegebied alvast uit de begrenzing van het werelderfgoed gehaald. Er werd een verzoek tot grensaanpassing ingediend bij UNESCO. De aan UNESCO verstrekte informatie over de begrenzing klopte alleen niet. Wij schreven daar al eerder over.

Sommatie

Wij hebben deze gang van zaken keer op keer aan de orde gesteld sinds de uitspraak van de Raad van State in 2016. Uiteindelijk hebben wij samen met Erfgoedvereniging Bond Heemschut en Vereniging Oud Edam het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de provincie Noord-Holland gesommeerd de begrenzing van het Werelderfgoed te herstellen.

Eind goed al goed

Bij brief van 25 januari 2024 erkende de staatssecretaris van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat er inderdaad een fout is gemaakt bij aanvraag tot wijziging van de begrenzing. Wij zijn, na al het harde werk in dit verband, verheugd met de erkenning van deze fout. De staatssecretaris sprak het voornemen uit te zorgen dat het betreffende inundatiegebied bij Edam weer in de oorspronkelijke begrenzing wordt opgenomen. Zolang dat niet rond is zullen de weilanden als Bijzonder Provinciaal Landschap worden beschermd. Wij vertrouwen erop dat de overheid haar voornemen zal uitvoeren en dat de weilanden in kwestie dus de bescherming toekomt zoals het hoort. Uiteraard blijven we dat volgen.

1.jpg
2.jpg
3.jpg
previous arrow
next arrow